نوشته و ویرایش شده توسط مجله به رنگ صبح
دیسمنوره واژهای پزشکی است که برای قاعدگی دردناک به کار میرود. علت قاعدگی دردناک انقباض رحمی برای ریزش لایه داخلی رحم است. درد طبق معمول قبل از پریود اغاز میبشود و چند روز سپس فروکش میکند. در این مقاله درمورد دیسمنوره، علت تشکیل آن و راه حلهای درمانش توضیحات کاملی میدهیم. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
دیسمنوره چیست؟
دیسمنوره عبارتی پزشکی است که برای پریود دردناک یا انقباضات قاعدگی منفعت گیری میبشود. فرد دچار این عارضه علاوهبر انقباض عضلانی، امکان پذیر علائم فرد دیگر همانند حالت تهوع، خستگی و اسهال نیز داشته باشد. روز قبل یا روز اغاز قاعدگی رایجترین زمان گرفتگیهای قاعدگی است. در زیاد تر افراد، علائم دو تا سه روز ادامه دارند.
انواع دیسمنوره
دو نوع دیسمنوره وجود دارد: اولیه و ثانویه. در ادامه، هریک از انواع دیسمنوره را بازدید میکنیم.
۱. دیسمنوره اولیه
دیسمنوره اولیه به آن انقباضات قاعدگی حرف های میبشود که هربار در زمان پریود اتفاق میافتند و ناشی از مشکل فرد دیگر نیستند. درد طبق معمول یک یا دو روز قبل از قاعدگی یا در زمان اغاز خونریزی اغاز میبشود. این درد خفیف تا شدید در پایین شکم، کمر و رانها تشکیل میبشود و طبق معمول دو تا سه روز ادامه دارد. دیسمنوره اولیه نوع شایعتر دیسمنوره است.
۲. دیسمنوره ثانویه
اگر پریودهای دردناک بهعلت بیماری یا عفونت در دستگاه تولیدمثلی تشکیل شوند، دیسمنوره ثانویه است. درد دیسمنوره ثانویه طبق معمول سریعتر از چرخه قاعدگی اغاز میبشود و زیاد تر از انقباضات قاعدگی معمول طول میکشد. برای مثال امکان پذیر گرفتگیها را چند روز قبل از قاعدگی حس کنید و درد تا توقف کامل خونریزی ادامه یابد. دیسمنوره ثانویه شیوع کمتری دارد.
آیا دیسمنوره خطرناک است ؟
داشتن درد در دوره قاعدگی طبیعی است. نزدیک به ۶۰درصد از زنان در دوران قاعدگی درد خفیف دارند. نزدیک به ۵ تا ۱۵درصد از افراد دچار قاعدگی دردناک خواهد شد و دردشان آنقدر شدید است که فعالیت روزانه آنها را مختل میکند. یقیناً این عدد به گمان زیاد زیاد تر است، چون تعداد بسیاری از افراد قاعدگی دردناک را گزارش نمیکنند.
در زیاد تر موارد، درد قاعدگی دردناک با افزایش سن و این چنین سپس از زایمان افت مییابد.
علت قاعدگی دردناک
گرفتگیهای قاعدگی وقتی اتفاق میافتند که مادهای شیمیایی بهنام پروستاگلاندین با رحم تماس اشکار میکند. در دوره قاعدگی، مقدار پروستاگلاندین زیاد و تماس آن با رحم زیاد تر است. این قضیه حس انقباض و ناراحتی را در فرد تشکیل میکند. این انقباضات پشتیبانی میکنند پوشش رحم بریزد و خون و بافت از طریق واژن خارج بشود. مقدار پروستاگلاندین قبل از قاعدگی افزایش مییابد و بهمحض اغاز قاعدگی کم میبشود. به همین علت انقباض سپس از چند روز از بین میرود.
چیزی که شما حس میکنید، انقباض و استراحت رحم است. عضلات رحم منقبض خواهد شد تا پوشش رحم بریزد. برخی افراد درد بیشتری حس میکنند که به نظر میرسد به علت تشکیل زیاد تر پروستاگلاندین باشد.
علائم قاعدگی دردناک
اگر پریود دردناکی دارید، به گمان زیاد دچار این چنین علائمی میشوید:
- درد شدید در شکم؛
- حس سختی در شکم؛
- درد در لگن، کمر و پایین پاها؛
- سندرم پیش قاعدگی یا پی.ام.اس (PMS)؛
- حالت تهوع، سرگیجه و سردرد.
در زیاد تر موارد، درد ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از پریود اغاز میبشود و تا ۴۸ ساعت سپس از پریود ادامه دارد.
ربط دیسمنوره ثانویه و گرفتگی عضلانی
درد قاعدگی در دیسمنوره ثانویه به علت بیماریهایی است که بر اندامهای تولیدمثلی تاثییر میگذارد، از جمله:
- اندومتریوز: در این بیماری پوشش داخلی رحم (اندومتر) خارج از رحم رشد میکند. از آنجایی که این قطعات بافتی در دوره قاعدگی دچار خونریزی خواهد شد، میتوانند ورم، زخم و درد تشکیل کنند.
- اندومیوزیس: نوعی بیماری است که پوشش رحم درون عضلات رحم رشد میکند. این بیماری جهت میبشود که رحم بزرگتر از حد معمول باشد و خونریزی و درد غیرطبیعی تشکیل کند.
- فیبروئید: تودههای غیرسرطانی که داخل، بیرون یا در دیواره رحم رشد میکنند.
- بیماری التهابی لگن یا پی.آی.دی (PID): نوعی عفونت باکتریایی است که در رحم اغاز میبشود و به دیگر اندامهای تولیدمثلی گسترش مییابد. بیماری التهابی لگن امکان پذیر جهت درد معده یا درد زمان رابطه جنسی بشود.
- تنگی دهانه رحم: گردن رحم بهعلت جراحی، درمان یا بیماریهای دیگر کوچک میبشود.
- بیماریهای مادرزادی: بیماریهای خاص بدو تولد هم امکان پذیر جهت قاعدگی دردناک شوند. این بیماریها امکان پذیر جهت شکل نامنظم رحم یا دیگر بیماریهایی شوند که بر تخمدان و لوله رحمی تاثییر میگذارند.
عوارض قاعدگی دردناک
انقباضات قاعدگی طبق معمول به خودی خود عوارضی ندارند بهجز این که زندگی روزانه را مختل کنند. اما اگر نوعی بیماری جهت قاعدگی دردناک شده باشد، امکان پذیر عوارض داشته باشد. برای مثال بیماری اندومتروز یا بیماری التهابی لگن امکان پذیر جهت ناباروری یا بارداری خارج رحمی بشود. به این علت بهتر است برای تشخیص علت عرصهای درد قاعدگی به پزشک مراجعه کنید.
تفاوت گرفتگی طبیعی و دیسمنوره
اگر انقباضات شدید و غیرطبیعی قاعدگی دارید که زیاد تر از ۳ روز طول میکشند، به پزشک مراجعه کنید. هر دو نوع انقباضات اولیه و ثانویه قاعدگی قابلدرمان می باشند و به همین علت باید آنها را بازدید کنید.
پزشک از شما میخواهد که علائم و چرخه قاعدگیتان را توضیح دهید. این چنین امکان پذیر آزمایش لگن را انجام دهد. زمان آزمایش، پزشک بهپشتیبانی آینه مخصوص و انگشت داخل واژن و گردن رحم را بازدید میکند. این چنین امکان پذیر مقداری از مایع واژنی را برای آزمایش بردارد. مقصد از آزمایش بازدید بیماریهای عامل قاعدگی دردناک است. اگر علت مشخصی وجود نداشته باشد، امکان پذیر پزشک دیسمنوره اولیه را گزارش دهد.
اگر پزشک به دیسمنوره ثانویه شک کند، باید آزمایشهای فرد دیگر انجام دهید. پزشک بهپشتیبانی تصویربرداری و دیگر آزمایشهای تشخیصی بهتر میتواند رحم و دیگر اندامهای تولیدمثلی را مشاهده کند. امکان پذیر پزشک آزمایشهای فرد دیگر را هم نظر دهد، از جمله:
- سونوگرافی: منفعت گیری از امواج صوتی برای به عکس کشیدن رحم، تخمدان و دیگر اندامهای تولیدمثلی.
- هیستروسکوپی: منفعت گیری از ابزاری کوچک و دارای چراغ برای مشاهده داخل رحم. عکس رحم در صفحهنمایش نشان داده میبشود.
- لاپاراسکوپی: امکان پذیر پزشکی از یک برش کوچک در شکم و لاپاراسکوپ برای مشاهده اندامهای لگنی منفعت گیری کند.
اگر قاعدگی دردناک بهعلت بیماری باشد، پزشک درمورد راه درمان با فرد سخن بگویید میکند.
درمان دیسمنوره چیست
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی طبق معمول اولین درمان قاعدگی دردناک می باشند. این داروهای شامل داروهایی همانند ایبوپروفن و ناپروکسن می باشند که در داروخانهها موجودند و مقدار پروستاگلاندین بدن را افت خواهند داد. میتوان بهمحض اغازشدن انقباضات از این داروها منفعت گیری کرد. اگر نمیتوانید از این داروها منفعت گیری کنید، میتوانید دیگر مسکنها همانند استامینوفن را امتحان کنید.
امکان پذیر پزشک داروهایی با دز بالاتر برایتان تجویز کند.
داروهای هورمونی
امکان پذیر پزشک داروهای کنترل بارداری را بهگفتن روشی درمانی تجویز کند. افرادی که از داروهای هورمونی منفعت گیری میکنند درد قاعدگی کمتری دارند. این داروها را میتوان بهصورت قرص، پچ یا حلقه واژنی منفعت گیری کرد.
دستگاه هورمونی داخل رحمی
دستگاه هورمونی داخلرحمی یا آ.یو.دی (IUD) میتواند به ازبینبردن درد پشتیبانی کند. در این مورد باید با پزشک مشورت کنید. این دستگاه درون رحم قرار میگیرد و تا ۵ سال باقی میماند. دو نوع IUD وجود دارد. اگر تصمیم بارداری دارید، نمیتوانید از IUD هورمونی منفعت گیری کنید.
درمان خانگی دیسمنوره
درمانهای غیردارویی هم برای انقباضات قاعدگی وجود دارد، از جمله:
- منفعت گیری از پد گرمایی یا کیسه آب گرم برای زیر شکم یا کمر در زمان گرفتگی؛
- استراحت زیاد تر؛
- پرهیز از غذاهای حاوی کافئین؛
- پرهیز از سیگار و نوشیدنیهای الکلی؛
- ماساژ کمر و شکم؛
- ورزش منظم. (افرادی که ورزش میکنند درد قاعدگی کمتری دارند.)
اگر دیسمنوره ثانویه دارید، درمورد درمان علت عرصهای با پزشک سخن بگویید کنید. درمان امکان پذیر شامل داروهای ضدبارداری، دیگر داروها یا جراحی باشد.
درمانهای جانشین
افراد دچار پریودهای دردناک طبق معمول برای مقابله با درد راه حلهای طبیعی اشکار میکنند، از جمله:
- یوگا؛
- طب سوزنی و طب فشاری؛
- تمرینات آرامقسمت یا تنفسی؛
- مصرف غذاهای ضدالتهابی همانند گیاهانی با برگ سبز، زنجبیل و مغزها و نوشیدن چای سبز؛
- مصرف مکملهایی همانند ویتامین دی (D) و منیزیم که به افت التهاب پشتیبانی میکنند.
پیشگیری از دیسمنوره
شما نمیتوانید از دیسمنوره پیشگیری کنید، اما رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم میتواند از شدتگرفتن انقباض جلوگیری کند.
مراجعه به پزشک
اگر قاعدگیهای دردناک دارید و نمیتوانید کارهای روزانه را انجام دهید، به پزشک مراجعه کنید. انقباضات خفیف طبیعی می باشند، اما انقباضات شدید و دردی که مانع از فعالیت میبشود به درمان نیاز دارد. بازدید قاعدگی و روزهایی که درد شدید دارید، امکان پذیر پشتیبانیکننده باشد. این چنین اگر علائم فرد دیگر همانند سردرد یا خونریزی شدید دارید، به پزشک خبر دهید.
در برخی موارد دیگر هم باید به پزشک مراجعه کنید، از جمله:
- در قبل درد قاعدگی نداشتید ولی اکنون دارید؛
- درد قاعدگی شدیدتر شده است؛
- درد قاعدگی طویلتر شده است؛
- رابطه جنسی شما دردناک است؛
- بین پریودهایتان درد دارید (شبیه درد قاعدگی)؛
- بین پریودهایتان خونریزی دارید یا قاعدگی شما نامنظم است.
امکان پذیر پزشک درمورد زمان اغاز قاعدگی، زمان وجود علائم، داشتن رابطه جنسی یا وجود علائم در دیگر افراد خانواده از شما سوال بپرسد.
شما بگویید
شما چه مقدار با دیسمنوره آشنایی دارید؟ آیا تابهحال دچار قاعدگی دردناک شدهاید؟ در صورت تمایل، میتوانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکههای اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
دسته بندی مطالب