تا با حال گرما علتبی‌حال، گیجی و حتی بی‌هوشی شما شده است؟ اکثر ما این حالت را به نام گرمازدگی می‌شناسیم. اما آیا هر هر صدمه ناشی از گرما، گرمازدگی است؟ نشانه‌های آن چیست؟ چطور باید این بیماری را درمان کرد؟ برای جواب به این سوال‌ها با چطور همراه شوید.

پیش از هر چیز باید بدانید گرمازدگی یک حالت جدی و مهم است و وقتی رخ می‌دهد که بدن بیشتر از حد گرم می‌بشود. این حالت به علت قرار گرفتن طویل زمان در معرض گرما یا فعالیت بدنی شدید رخ می‌دهد.

گرمازدگی چیست؟

گرمازدگی شدیدترین شکل صدمه گرمایی است و یک حالت پزشکی اورژانسی است. این بیماری می‌تواند خطرناک باشد و در صورت عدم درمان به اعضای داخلی بدن صدمه رساند و تبدیل مرگ بشود. گرمازدگی وقتی رخ می‌دهد که دمای بدن به ۴۰ درجه سانتی‌گراد یا بالاتر از آن برسد.

انواع گرمازدگی

1. گرمازدگی ناشی از فعالیت شدید بدنی: این نوع آدم‌های جوان و سالم را که در محیط‌های گرم به فعالیت بدنی شدید می‌پردازند، تحت تأثیر قرار می‌دهد. این حالت ناشی از فعالیت شدید به شدت پیشرفت می‌کند و نیاز به مداخله سریع پزشکی دارد.
2. گرمازدگی کلاسیک: این نوع طبق معمولً افراد مسن، کودکان و افراد مبتلا به بیماری‌های عرصه‌ای را تحت تاثییر قرار می‌دهد. گرمازدگی کلاسیک برای کم‌‌آبی و گرمای شدید رخ می‌دهد.

تفاوت گرمازدگی (heat stroke) و گرما گرفتگی (Heat exhaustion)

گرمازدگی و گرماگرفتگی هر دو نوع هایپرترمی می باشند. گرماگرفتگی در صورت عدم درمان می تواند به گرمازدگی تبدیل بشود. گرماگرفتگی علائم گرماگرفتگی می تواند شامل سرگیجه، سردرد، حالت تهوع و گرفتگی عضلات باشد. درمان آن هم شامل افت دمای محیط و بدن، استراحت و نوشیدن مایعات است.

قیاس گرماگرفتی و گرمازدگی

۱۰ علامت مهم گرمازدگی

1. دمای بالای بدن: دمای بدن ۴۰درجه سانتی‌گراد یا بالاتر است. مقدار دما با دماسنج رکتال اندازه‌گیری می‌بشود، مهم‌ترین علامت گرمازدگی است همین افزایش دمای بدن است.
2. تحول حالت ذهنی یا رفتاری: سردرگمی، تحریک‌پذیری، سخن بگویید‌های نامفهوم، تشنج و در نهایت کما امکان پذیر از نتایج گرمازدگی باشند.
3. تحول در تعریق: در گرمازدگی ناشی از هوای گرم، پوست شما گرم و خشک می‌بشود. اما در گرمازدگی ناشی از ورزش شدید، پوست امکان پذیر مقداری مرطوب باشد.
4. حالت تهوع و استفراغ: امکان پذیر به مرور حالت تهوع به شما دست دهد و در نهایت استفراغ کنید.
5. قرمزی پوست: پوست شما امکان پذیر به علت افزایش دمای بدن به مرور قرمز و فرمزتر بشود.
6. تنفس سریع: به مرور فاصله دم و بازدم شما کم و کم‌تر می‌بشود. این حالت همانند نفس نفس زدن سپس از یک ورزش سخت است.
7. ضربان قلب سریع: ضربان قلب شما امکان پذیر به علت استرس ناشی از گرما به طور قابل توجهی افزایش یابد.
8. سردرد: امکان پذیر دچار سردرد شدید شوید.
9. غش کردن: یکی از اولین علائم گرمازدگی می‌تواند غش کردن باشد، یک از دست دادن ناگهانی هوشیاری که به علت افت موقت جریان خون به مغز تشکیل می‌بشود.
10. عدم تعریق: با وجود گرما، تعریق متوقف می‌بشود و پوست شما خشک می‌ماند.

با فردی که دچار گرمازدگی شده چه کینم؟

اگر فردی به گرمازدگی شدید – یعنی چیز جز گرماگرفتگی- دچار شده باید فوراً با اورژانس تماس بگیرید یا فرد را به بیمارستان منتقل کنید. هرگونه تأخیر در خواست پشتیبانی پزشکی حرفه‌ای می‌تواند مرگبار باشد.

عمل های اولیه

1. انتقال به محیط خنک‌تر: فرد را از زیر آفتاب و محیط گرم خارج کرده و به مکان سایه‌دار یا خنک منتقل کنید.
2. خواباندن فرد: فرد را بخوابانید و پاهای او را مقداری بالا ببرید.
3. لباس‌های اضافی را در بیاورید: لباس‌های تنگ یا لایه‌‌های اضافه را بردارید تا به خنک شدن فرد پشتیبانی کنید.
4. خنک کردن فرد: از پنکه و هر چیز فرد دیگر برای خنک کردن فرد منفعت گیری کنید. بسته‌های یخ را در زیر بغل و کشاله ران قرار دهید. اسفنجی را با آب خنک خیس کنید و به تن فرد بمالید.
5. آبرسانی: اگر فرد هوشیار است، محلول‌های آبرسانی را به فرد بنوشانید. اگر محلول استاندارد ندارید از آب منفعت گیری کنید. نوشیدنی قندی یا الکی اصلا سودمند نیست.

چطور از گرمازدگی پیشگیری کنیم

باید او گفت که پیشگیری چندین دفعه از درمان مهم‌تر است. در نتیجه این کارها را برای پیشگیری از گرمازدگی انجام دهید.

1. پوشیدن لباس مناسب: لباس‌های سبک و گشاد بپوشید. اگر به کویر یا جایی همانند آن می‌روید لباس‌هایی با قابلیت گردش هوا بپوشید.
2. محافظت در برابر آفتاب‌سوختگی: از کرم ضدآفتاب، کلاه پهن، چتر تابستانی و عینک آفتابی منفعت گیری کنید تا کم‌ترین مقدار گرما را دریافت کنید.
3. آبرسانی کافی: مقدار بسیاری مایعات، به اختصاصی آب، بنوشید. از نوشیدنی‌هایی که می‌توانند علتکم‌آبی و تشنگی شما شوند، همانند الکل و کافئین، دوری کنید.
4. استراحت‌های منظم: از فعالیت شدید در گرم‌ترین ساعات روز خودداری کنید. در نقاط خنک مستقر شوید و روی فعالیت شدید خود اصرار نکنید.
5. انطباق با گرما: کم کم داخل محیط گرم شوید و اجازه دهید تا بدن شما با دما تطابق یابد. با ورود ناگهانی به محیط گرم به بدن خود شوک ندهید.
6. هیچ زمان فردی را در ماشین پارک شده تنها نگذارید: این کار به اختصاصی برای کودکان و حیوانات خانگی حیاتی است. دمای داخل ماشین می‌تواند به شدت افزایش اشکار کند و حالت کودکان و حیوانات خانگی را بحرانی کند.

چند سوال رایج درمورد گرمازدگی

گرمازدگی چند روز طول می کشد؟

در موارد خفیف، امکان پذیر فرد در عرض ۳۰ دقیقه تا چند ساعت با استراحت و مصرف مایعات کافی بهبود یابد. اما در موارد شدیدتر، امکان پذیر چند روز طول بکشد تا فرد به طور کامل بهبود اشکار کند.

نوشیدنی مناسب برای گرمازدگی چیست؟

نوشیدنی‌های مناسب برای درمان این بیماری شامل آب، آب‌میوه‌های طبیعی و نوشیدنی‌های الکترولیت‌دار همانند محلول‌های رقیق‌شده‌ی آب و نمک یا نوشیدنی‌های ورزشی است.

رابطه گرمازدگی و اسهال چیست؟

گرمازدگی و اسهال می‌توانند به‌طور مستقیم با هم مرتبط نباشند، اما هر دو می‌توانند تبدیل از دست رفتن آب بدن شوند.

بیماری‌های ناشی از گرما را جدی بگیرید

گرمازدگی یک مشکل جدی و مهم است و نیاز به درمان سریع دارد. با شناسایی علائم و نشانه‌ها، اراعه پشتیبانی‌های اولیه به موقع و اتخاذ تدبیرها پیشگیرانه از بحرانی شدن اوضاع جلوگیری کنید. تلاش کنید از ابراز گرمازدگی جلوگیری و در صورت ابراز نشانه‌ها به شدت آن را مهار کنید. در نهایت در صورت تشدید علائم به شدت به پزشک مراجعه کنید.

منبع: WebMD , CDC